Dünya turizm endüstrisinin büyüme hızı, turizm arz ve talebi arasındaki ilişkileri her geçen gün daha karmaşık hale getirmektedir. Artan rekabet, tüketicilerin bilinçlenmesi ve daha pek çok etken rekabet üstünlüğü kazanabilmek adına turizm işletmelerini ve seyahat acentelerini de modern pazarlama stratejilerini kullanmaya mecbur kılmaktadır. Turizm pazarlaması, genel pazarlamanın özel bir dalıdır ve daha özenli bir gayret gerektirir.
Turizm pazarlaması; Mevcut ve potansiyel turizm tüketicilerinin ihtiyaçlarını ve isteklerini doğru belirleyerek, turistik mal hizmetlerin doğrudan ya da aracılar yoluyla son tüketici olan turiste sunulması; yeni turizm ihtiyaçlarının ve tüketim taleplerinin oluşturulmasına ilişkin bir uygulama sürecidir. Turizm ürünü, diğer mal ve hizmetlerden farklı olarak farklı kuruluşlarca tamamlanan bir bileşik ürün olma özelliğine sahiptir. Bu nedenle turizm pazarlaması melez bir pazarlamadır. Birçok kesimdeki mal ve hizmetler turizm endüstrisinde de yer alabildiğinden ve turistlerin ihtiyaçlarını karşılayabildiğinden turizm ürünü niteliği taşıyabilmektedir. Dolayısıyla turizm endüstrisi ağırlama, konaklama, yiyecek içecek, ulaştırma, eğlence dinlence ve gezi endüstrisi gibi endüstrileri kapsamaktadır. Turist zihniyetinden çıkarak, müşterilerinizi heyecanlandıracak kişiselleştirilmiş programlar üretmeye odaklanmak, seyahat rezervasyonlarınızı artırmanıza ve seyahat acentenizi bir üst seviyeye taşımanıza yardımcı olabilir. Bunlara ek olarak, dijital bir dünyada yaşadığımızı da göz önünde bulundurup potansiyel müşterilerinizi seyahat acentenize yönlendirmek için bir seyahat rehberi yazmayı ya da blog açmayı da deneyebilirsiniz. Ya da bir adım daha ileri giderek tanınan bir seyahat YouTuber’ı veya blogger’ıyla iş birliği yapıp onların erişiminden faydalanabilir, bu sayede web sitenizin trafiğini artırabilirsiniz. Unutmayın ki sunduğunuz deneyimleri ne kadar iyi bir şekilde yansıtırsanız, potansiyel müşterilerin ilgisini çekme ihtimaliniz o kadar artacaktır. Pek çok alanda olduğu gibi turizm sektöründe de trendler gün geçtikçe değişiyor. İşlerini büyütmek isteyen ve rekabetin gerisinde kalmak istemeyen seyahat acentelerinin tüketici trendlerini takip edip sundukları hizmetleri bu doğrultuda güncellemeleri gerekiyor.
Turist fotoğrafları gerek turizm işletmelerinin gerekse de turistik destinasyonların pazarlanmasında önemli bir işleve sahiptir. Turistin seyahat öncesi turizm işletmesine veya turistik destinasyona ilişkin zihnindeki imajın şekillenmesinde, işletmeye veya destinasyona dair daha önce görmüş olduğu fotoğraflar (gerek diğer turistler, gerekse de seyahat broşürleri veya internet sayfalarındaki fotoğraflar) önemli rol oynamaktadır. Ayrıca turizm talebini etkileyen ekonomik, sosyal, psikolojik ve diğer faktörleri incelemek,anketler düzenlemek turizm pazarlamasının olmazsa olmazıdır.
Turİzm sektöründe pazarlama kanalları; Turizm sektörü pazarlama yönetimi açısından ve kullanıldığı pazarlama kanalları bakımından önemli farklılıklar arz etmektedir ve enformasyon teknolojisinde meydana gelen baş döndürücü hızlı gelişmelerden önemli ölçüde etkilenmektedir. Turizm sektöründe pazarlama kanallarında aracı kuruluşlar önemli yer tutmaktadır ve özellikle "kitle turizminin " ağırlıklı olarak yapıldığı günümüzde bu aracı kuruluşların rolleri büyük önem arz etmektedir. Turizm endüstrisi yapısı itibariyle karmaşık bir pazarlama kanalına sahiptir. Bir başka değişle bu kanalda pek çok sayıda aracı kuruluş yer almaktadır. Bu aracı kuruluşlar arasında tüketiciye nihayi satışı yapan seyahat acetalarını, tur operatörlerini, uçak şirketlerini, yerel hizmetler veren yer operatörlerini sayabiliriz. Bilgisayar teknolojisinde meydana gelen hızlı gelişmeler turizm pazarlama kanallarına yeni aracıların girmesine ve bazı aracı kuruluşlarının da "bypass " edilmesine yol açmaktadır. Tatil turizmine katılan müşteriler özellikle yabancı ülkelere tatil yapmak için gittiklerinde çok büyük ölçüde en uzun pazarlama kanalı olan ve seyahat acentesi, tur operatörü, havayolu şirketi ve yer operatöründen oluşan kanalı tercih etmektedirler. Tatil turizminde turizm kuruluşları pazarlama faaliyetlerinde aynı anda birden çok pazarlama kanalını kullanmakla beraber en çok kalabalık kanallara itibar etmektedirler. Seyahat acentelerinde sunulacak hizmetlere dair kararlar alınırken pazar araştırmaları,uzman görüşleri, tecrübeye dayanma, rakipleri örnek alma ve Turizm yasa ve mevzuatları dikkate alınmalıdır.
Seyahat acenteleri, esas itibarıyla turizm arzı ve turizm talebi arasındaki bağlantıyı sağlayan, turistin turistik hizmete ulaşmasını kolaylaştıran, turizm pazarlamasının temel aracı kuruluşlarındandır. Seyahat acenteleri esas olarak hedef varış yerleri ile turistik hizmet üreticileri ve tüketicileri arasındaki bağlantıyı sağlamaktadırlar. Artan rekabet ortamı, değişen dış çevre faktörleri ve turizm talebinin bu faktörlere aşırı duyarlılığı karşısında ülkelere, hedef varış yerlerine ve turizm işletmelerine turist akışı sağlamanın ve elde edilecek faydayı en üst düzeyde tutabilmenin bir yolunun pazarlama stratejilerinin geliştirilmesi ve doğru uygulanması olduğu söylenebilir. Acentelerde tutundurma faaliyetleri, ağırlıklı olarak mevcut ve potansiyel müşterilere yönelik yapılmalıdır. Hizmetlerin fiyatlandırılmasında, hizmetin kalitesi, acentenin imajı ve müşterilerin fiyata olan duyarlılıkları dikkate alınmalıdır.
Sonuç olarak; Pazarlama stratejilerinde birinci hedefin müşteri memnuniyeti olmasıdır. Bu hedefi işletmenin devamlılığını sağlamak ve işletme imajını iyileştirmek takip etmektedir.
İlhan TANRIYAR / Proje ve Yönetim Danışmanı
www.ilhantanriyar.com